Fan Coil cihazları, Merkezi sistemlerde belli odaların veya belli hacimlerin iklimlendirilmesi için kullanılır.
Fan coil ünitelerinin ve klima sistemlerinin bakımları, hem fan coil ve klima ünitesinin sorunsuz, sessiz ve verimli çalışması, hemde hijyen açısından çok önemlidir. Bakımı yapılmayan fan coil ve klima ünitelerinin bulunduğu ortamda çalışan insanlar, sağlık açısından tehdit altındadır. Bu sağlık açısından tehditlerin en tehlikelisi Lejyoner Hastalığıdır…

Lejyoner Hastalığı Nedir?

Lejyoner hastalığı Legionella pneumophila olarak adlandırılan bakterinin neden olduğu bir tür akciğer enfeksiyonudur.

Hastalığın Lejyoner hastalığı olarak adlandırılmasının nedeni nedir?

Lejyoner hastalığına neden olan bakteri ilk olarak 1976 yılında Philadelphia’da bir otelde Amerikan Lejyonerlerinin toplantısına katılanlarda ortaya çıkan bir salgın sonucu keşfedilmiştir. Bu nedenle enfeksiyon, salgından etkilenenlerin anısına Lejyoner hastalığı olarak ve keşfedilen yeni bakteri de Legionella pneumophila olarak adlandırılmıştır.

Lejyoner Hastalığının Görülme Sıklığı Nedir?

Lejyoner hastalığı bakterisinin enfeksiyon yapma potansiyeli oldukça zayıftır. Bakteriye maruz kalan bireylerin yalnızca %1-5’inde hastalık ortaya çıkabilir. Bireyde hastalığın ortaya çıkabilmesi için bir yatkınlık olması gerekir.

Lejyoner Hastalığı Kimlerde Daha Sık Görülür (Risk Faktörleri Nelerdir)?

Normal bağışıklık sistemine sahip sağlıklı bireylerde, etken alınsa bile çoğu kez enfeksiyon gelişmez. Hastalığın ortaya çıkması için bireyin bazı risk faktörlerini taşıyor olması gerekir. En önemli risk faktörleri, kişinin solunum yolu direncini veya genel vücut direncini zayıflatan etkilerdir. Bunlar özetle:
Yaşlılık (>50 yaş), sigara tiryakiliği, Alkol bağımlılığı,

Bağışıklık sisteminin çeşitli nedenlerle baskılanmış olması (organ aktarımı geçirmiş olma, kortikosteroid tedavisi, kanser tedavisi), kişinin kronik bir akciğer hastalığının olması, şeklinde sıralanabilir.
Lejyoner Hastalığına Neden Olan Bakteri Nerede Bulunur?

Lejyoner hastalığına neden olan bakteri doğal çevrede yaygın olarak mevcuttur; göller, nehirler, dere, çay v.b. akarsular gibi yüzey sularının, termal su banyoları ve çamurların normal florasında bulunur. Doğadaki sulardan şehir şebeke suyuna geçebildiğinden yapay su sistemlerinde; binaların su tanklarında, air-conditioner sistem soğutma kulelerinde, bina su sisteminin durgun alanlarında, borulardaki biyofilm tabakasında, merkezi ve siplit klimaların soğutma, ısıtma serpantinleri ile hava filtrelerine yerleşip çoğalabilir. Musluklar ve duş başlıklarında çöken kireç katmanları içine yerleşebilir.

Lejyoner Hastalığına Neden Olan Bakteri Nasıl Bulaşır?

Sudaki bakterinin akciğerlere ulaşabilmesi için iki temel mekanizma ileri sürülmektedir. Birincisine göre; bakteri önce üst solunum sistemine yerleşmekte ve buradan akciğere aspirasyon yoluyla ulaşmaktadır. “Aspirasyon” ağızdaki materyalin alt solunum yoluna istenmeden kaçması ve yetersiz öksürme refleksi nedeniyle geriye çıkarılamaması olarak tarif edilebilir. İkinci teoriye göre ise; suyun küçük su damlacıkları (aerosol) haline gelmesi ve havada asılı kalması sonucunda bakteriyi içeren bu damlacıklar nefes alma ile akciğere ulaşmaktadır. Fan –coil ile ve klima ile havalandırılan bölümlerde bu hastalığın yayılması maksimum hızla olmaktadır.

Seyahat, Oteller ve Ofislerde Lejyoner Hastalığı

Lejyoner hastalığının seyahatle/otelde kalma ve ofislerle ile ilişkisi nedir?
Lejyoner hastalığı etkeni olan bakteri şebeke suyunun işlenmesi esnasında kullanılan tekniklere rağmen çok küçük konsantrasyonlarda da olsa doğadaki sulardan şehir şebeke suyuna geçebilir. Ardından bina su sistemleri içinde yerleşir ve koşullar uygun ise çoğalır. Genellikle büyük binaların kapasitesi yüksek su sistemleri, su tankları ve borularda biriken sediment ve oluşan biyofilm katmanları, Legionella bakterisinin çoğalması için elverişli ortamlar sağlar. Sonuç olarak bakteri her büyük bina su sisteminde yerleşebilir. Bu nedenle Lejyoner hastalığının seyahat veya otelde kalma ile ilişkisi de sudan bakterinin bireye ulaşması için gerekli koşulların oluşup oluşmadığına bağlıdır. Suyu aerosol haline getiren araçlar (air-conditioner sistemlerinin soğutma kuleleri, duş başlıkları, jakuziler, dekoratif fıskiyeler…) turistik tesislerde yaygın kullanılmaktadır ve bakterinin bireye ulaşmasına aracılık edebilmektedir.

Yukarıda belirtildiği gibi bakteriler; sıcak, soğuk, nemli, karanlık ortamlarda rahatça barınabilmekte, hızla da çoğalabilmektedirler.
Klima cihazlarının içerisinde oluşabilecek bakteriler klima sisteminin ortam havasını sürküle etmesi neticesinde bakteriler ortama hızla yayılabilmektedir.
Bu sebeple bu tür cihazların periyodik olarak bakım ve dezenfekte edilmesi gerekmektedir.